Kto nie lubi spontanicznych wycieczek, ot tak. Jedzie się w jedno miejsce a po drodze zagląda się w miejsca, które przypadkowo się mija. Stą...

poniedziałek, 15 stycznia 2024

Z biblioteki historyczki: „Storchův největší obrázkový egyptsko - perský a chaldejský snář” - recenzja

Nigdy nie pomyślałabym, że w mojej domowej biblioteczce znajdzie się... sennik. Aż mi słów zabrakło, gdy zobaczyłam go pod choinką.


Skąd św. Mikołaj, czyli mój wspaniały mąż, wziął pomysł na taki prezent? Ach, przyznałam mu się jeden jedyny raz, że sporadycznie zdarza mi się zajrzeć "na szybko" do internetowego sennika, gdy mam naprawdę dziwny i dość realistyczny sen. Oczywiście od momentu pojawienia się sennika w domu w formie książkowej każdy z gości chętnie po niego sięga. Jakże mogło by być inaczej.


Storchův největší obrázkový egyptsko - perský a chaldejský snář, planetář, bylinář a 1000letý kalendarz (Największy obrazkowy egipsko-persko-chaldejski sennik, horoskop, zielnik i 1000-letni kalendarz), Praga 2017, liczba stron: 352, oprawa twarda

Pewnie zastanawiacie się, skąd pomysł na recenzję takiej publikacji na blogu o tematyce historycznej. Otóż sennik ten jest o tyle wyjątkowy, iż jest przedrukiem XIX-wiecznego sennika, zielnika i kalendarza, opartego na wydawnictwie z 1674 r. Jego wydawcą był Aleksander Storch (starszy) (1816-92) - znany w Czechach drukarz, wydawca, księgarz i filantrop. Swą księgarnię i wydawnictwo prowadził w Pradze przy rynku Starego Miasta. Obecnie na tym miejscu, pod numerem 552 (16) wznosi się neogotycka kamienica z 1896 r. zwana m. in. „Domem Storcha” czy „U czarnych wrót”.

Książka stanowi niemałą ciekawostkę samą w sobie. Albowiem wydawca nie pokusił się o zredagowanie własnego wstępu do publikacji na temat historii interpretacji snów na przestrzeni dziejów. Dlatego czytelnik otrzymuje dawkę wiedzy w tym temacie aktualną jeszcze sto lat temu.

Dodatkowo, co mnie zaskoczyło, wymienione zostały w niej dni w danym miesiącu, w których sen może oznaczać nadchodzące nieszczęście i lepiej wtedy w ogóle go nie pamiętać, by nie zaklinać rzeczywistości. Podano również zasady interpretowania snu według dnia miesiąca, w którym nam się śnił. Zasadnicza część publikacji - czyli sam sennik - okraszony został wieloma, wieloma interesującymi ilustracjami. Nieco dowcipne i rubaszne tworzą niepowtarzalny klimat sennika.

Ciekawe są też horoskopy perskie i chaldejskie. Na pewno każdy chętnie sprawdzi, co starożytni myśleli o osobach urodzonych w poszczególnych znakach zodiaku, oczywiście z podziałem na płcie. Ja sprawdziłam i myślę, że „coś w tym jest” :) Dużo zabawy przynoszą też podstawy chiromancji czy wróżenie z wyglądu ciała.

Więcej praktycznych ciekawostek znaleźć można w zielniku. Nawet o kokainie - roślinie chroniącej przed zmęczeniem i wzmacniającej organizm. Przy czym łatwo się nią zatruć. Podobnie rzecz ma się z rozdziałem o 1000-letnim kalendarzu. Wyjaśnione zostały w nim różnice pomiędzy kalendarzami juliańskim a gregoriańskim czy zasady ustalania lat przestępnych.


Książkę polecam wszystkim zainteresowanym tematyką snów i horoskopów. O ile oczywiście nie boją się lektury w języku czeskim ;-) Mogę zapewnić, że jej posiadanie przynieść może dużo zabawy i stanowić swego rodzaju odskocznię od codzienności.


środa, 10 stycznia 2024

Ostrawa - górnicze miasto ze średniowiecznym rodowodem

Dziś zaprezentuję Wam podsumowanie moich kilku spacerów po Ostrawie z minionego sezonu. Każda pora roku jest dobra, aby korzystać z uroków tego górniczego miasta. Zapraszam do zapoznania się z moim małym przewodnikiem.


Hornicke Muzeum/ fot. Palickap/ CC BY-SA 4.0

Jak dotąd na bieżąco dodawałam wpisy o kilku atrakcjach w pobliżu tego miasta. Na pierwszy z nich można zerknąć tu, a tam są podane linki do następnych relacji. W wolnych chwilach odwiedzałam co ciekawsze miejsca w mieście, ale jak będzie można dalej się przekonać, nie wszystkie. Jednak sądzę, że te najbardziej znane zostały zaliczone. Tak kończy się moja przygoda z tym górniczym miastem. Dla Was może się jednak rozpocząć :)

Na końcu jak zawsze jest spis wszystkich atrakcji, jakie udało mi się znaleźć :)

Hornicke Muzeum jest największym tego typu w Czeskiej Rpublice. Zlokalizowane na rozległym terenie przemysłowym, tuż na skraju chronionego Narodowego Pomnika Przyrody Landek Park. Dominuje nad nim 40-metrowa wieża górnicza, a pod ziemią znajduje się 250 metrów wyrobisk. Każda wycieczka odbywa się z przewodnikiem i rozpoczyna się o pełnej godzinie.
Miejsce to przybliża nie tylko historię istniejącej tu w latach 1782-1991 kopalni węgla kamiennego  Anselm ale też górniczą historię Ostrawy w ogóle.
Już na wjeździe można zobaczyć kilka starych maszyn, których używano do pracy w kopalni oraz lokomotywę. Czeka też na najmłodszych przejażdżka oryginalną kolejką ze specjalnie przystosowanymi do tego celu wagonikami towarowymi.



Niezależnie od tego, czy z kolejki będziemy korzystać czy też nie, przewodnik wręczy nam kaski i wyruszy z nami na oprowadzanie. A dodam, iż przewodnikami w tym miejscu są póki co emerytowani górnicy, pracujący w tej kopalni. Wiele, wiele ciekawostek przytaczają o tym miejscu.

Na zwiedzających czeka m. in. wystawa o ratownictwie górniczym. Ma ona unikalny charakter w skali światowej. Prezentuje ciężką i ryzykowną pracę ratowników pod ziemią oraz rozwój techniki w tym zakresie od 1883 r. Jednak, co zrozumiałe, główna ekspozycja muzeum mieści się tuż pod ziemią. Zjechać można do niej windą. Wrażenia niesamowite, gdyż zadbano o efekt zjeżdżania na naprawdę dużą głębokość. Poza tym można zobaczyć pokaz niektórych maszyn górniczych z lat 60. ub. wieku.

Drewniane umocnienia, jakie stosowano pierwotnie przy drążeniu tuneli. Później, wraz z rozwojem technologii, wykonywano je z żelaza


Nosze

Mobilna toaleta

Wejście na fragment, gdzie można zobaczyć autentyczne warstwy paleontologiczne

Konie wykorzystywano do ciężkiej pracy w kopalniach. Gdy były już przyzwyczajone, nie było problemu aby wprowadzać je do ciemnych korytarzy. Ale każdy nowy koń, który rozpoczynał pracę, był upajany alkoholem, by było łatwiej przyzwyczaić się do ciężkich warunków.


Teren Hornickeho Muzeum graniczy bezpośrednio z Landek Parkem. Wzgórze to od 1966 r. objęto ochroną, ale od 1993 r. uznano je za narodowy pomnik przyrody. Było nie tylko miejscem wydobycia węgla. Walory przyrodnicze tego miejsca doceniane są już od ponad stu lat. Stanowiło miejsce rekreacji i wypoczynku. Istniały tu dwie restauracje, kort tenisowy i możliwość przejażdżki łodzią.

Na wzniesieniu nieopodal Muzeum uwagę przyciągają figury prehistorycznych zwierząt. Albowiem w tym miejscu w 1924 r. odkryto podczas renowacji kortów tenisowych osadę łowców mamutów sprzed 30 tys. lat. Stanowisko to jest jednym z wielu na pradziejowej mapie "cywilizacyjnego centrum Europy", rozciągającego się od Willendorfu w Ausrii przez Vestonice i Predmosti k/Prerova do Polski. Podczas badań wykopaliskowych odkryto tu m. in. Wenus Petrkovic. Dlatego w tym miejscu utworzono makietę osady łowców mamutów. Jest to idealne miejsce, aby odpocząć po zwiedzaniu kopalni. Dla dzieci to dodatkowa atrakcja :)



Spacerując dalej w głębi Parku można zobaczyć jedyne na świecie pokłady węgla znajdujące się na powierzchni ziemi. Ważnym punktem jest wieża widokowa. Dokładnie w tym miejscu istniał w VIII-XI w. gród słowiański. Potem w latach 1253/56 -1474 istniał tu zamek będący przeciwwagą dla zamku w śląskiej Ostrawie,o którym będzie mowa poniżej. Ślady zamku widoczne były jeszcze w 1912 r., ale jak to drzewiej bywało, resztki budowli okoliczni mieszkańcy wykorzystali do budowy swoich domów.
Tuż obok Parku znajduje się Ogród Zoologiczny i Park Botaniczny.

Zamek Śląski (Slezskoostravsky hrad) leży nad zbiegiem rzek Ostravice i Luciny. Ten średniowieczny zabytek może niejednego zaskoczyć, któremu Ostrawa kojarzy się wyłącznie z przemysłem górniczym. Jego istoria sięga XIII w. Został wybudowany przez piastowskich książąt jako pograniczna twierdza broniąca ich dóbr przed czeskimi najazdami.
Przebudowano go w XVI w. Z tego czasu zachowała się brama wjazdowa.







Wystawa narzędzi tortur


Nieopodal Hornickeho Muzeum znajduje się poindustrialny kompleks Dolni Vitkovice, unikalny w skali światowej. W tym miejscu wydobywano węgiel wykorzystywany w istniejącej tu w latach 1828-1998 hucie żelaza. Wspólcześnie teren ten wykorzystywany jest do organizowania imprez kulturalnych, przedsięwzięć edukacyjnych o zasięgu międzynarodowym. Utworzono tu Mały Świat Technologii U6 - interaktywne muzeum prezentujące historię i rozwój przemysłu, transportu i technologii. Niedawno przeprowadzono tu remont.

Muzeum Ostrawskie jest jednym z pierwszych odwiedzonych przeze mnie miejsc. Pozwala ono poznać historię miasta i regionu. Wystawy mają różnorodną tematykę: paleontologiczną, archeologiczną, przyrodniczą, średniowieczną, wojenną, ludową.... 













Zegar pokazujący godziny, pory roku, znaki zodiaku, dni, miesiące, lata... takie małe cudo techniki

Inne atrakcje to zwyczajny spacer po mieście. Obowiązkowym jego punktem jest odwiedzenie jednego z pubów na najsłynniejszej ulicy w Ostrawie - Stodolni. A nie skosztowanie czeskiego piwa w nim to jak niezjedzenie pierników w mieście Kopernika! Poza tym należy udać się także na taras widokowy w ratuszu miejskim.
.













Tak w wielkim skrócie wygląda Ostrawa. Jest tu o wiele więcej atrakcji, niż te opisane. Miasto jest znakomitym przykładem na to, że można terenom poprzemysłowym nadać drugie, inne życie.


 Atrakcje:

  • Depozitar historickych vozidel DPO a. s. (muzeum)
  • Dolni oblast Vitkovice - kompleks poindustrialny
  • Dul Michal (Kopalnia Michał)
  • Hasicske muzeum mesta Ostravy
  • Narodni zemedelske muzeum
  • Muzeum hracek Ostrava
  • Muzeum potravin a zemedelskych stroju
  • Ostravske Muzeum
  • Planetarium Ostrava
  • Porubsky arc
  • Slezskoostravsky hrad
  • Velky svet techniky
  • Vojenske Muzeum Ostrava
  • Vyhlidka Bazaly (oferuje taras widokowy)
  • Zamek Poruba
  • Zoo Ostrava (Zoologicka zahrada a botanicky park Ostrava)
  • Zeleznicni Muzeum moravskoslezske, o. p. s. (Muzeum Kolejnictwa)

Dodatkowo miejsca rekreacji:

  • Detsky raj
  • Hangar Ostrava - lezecke centrum Adama Ondry (ściany wspinaczkowe)
  • Hajenka - miejsce dobre do spacerów - wraz z Hura - lokalna "góra" o wys. 274 m. n. p. m., koło Ostrawy
  • Letni koupaliste Poruba
  • Skalka Family Park
  • U Opavice - Vodnik

Tuż za miastem:

  • Hajenka - miejsce dobre do spacerów - wraz z Hura - lokalna "góra" o wys. 274 m. n. p. m.
  • Halda Ema a z niej rozciąga się malowniczy widok. Szczególnie pięknie wygląda Ostrawa nocą. Oczywiście zimą można jeździć tu na nartach, ta pokopalniana hałda ma wysokość 315 m :)
  • Hladovy vrch (schron z czasów II wojny światowej)
  • Vyhlidka u Hostalkovic (taras widokowy na łonie przyrody)