Osorno jest miastem w Chile położonym 820 km na południe od stolicy kraju - Santiago. Region znany jest z pradziejowych śladów działalności człowieka oraz skamieniałych szczątków gomfoterów. Il. 1. Wykres i zdjęcie stopy (źródło: Notinmérica.com) W 2011 r. w Osorno na stanowisku Pilauco archeolodzy z Universidad Austral de Chile, znaleźli odcisk stopy. Jednak dopiero teraz udało się potwierdzić, że ten odcisk został pozostawiony przez człowieka. Badania nad nim prowadzili paleontolog Karen Moreno i geolog Mario Pino. Dzięki zastosowaniu metody datowania radiowęglowego szczątków roślinnych wiek odcisku oszacowano na 15 600 lat. Tym samym jest to najstarszy odcisk ludzkiej stopy na obu kontynentach amerykańskich. Ustalili także, że pozostawił go mężczyzna ważący ok. 70 kg, który należał do spokrewnionego z  Homo sapiens  gatunku  Hominipes modernus . Obecnie uważa się, że zasiedlanie obu Ameryk rozpoczęło się 30 tys. lat temu, od Cieśni...

W słynnej jaskini w wąwozie Creswell Crags, znanej z prehistorycznych rytów, którym przypisuje się funkcje apotropaiczne, odkryto nowe ryty. O jaskini zrobiło się głośno i szybko nazwano ją "wrotami do piekieł". Il. 1. Jedno z wejść do jaskini w wąwozie Creswell Crags (źródło: Wikimediacommons.com / fot.  Henrylisatom /domena publiczna) Na nieznane dotąd ryty natrafiło dwóch grotołazów, Hayley Clark i Ed Waters. Początkowo uważano je za akt wandalizmu z okresu wiktoriańskiego. Jednak speololodzy i historycy są zdania, iż pochodzą z okresu średniowiecza. To świadczy dobitnie o wyjątkowości miejsca - po 11 tys. lat ludzie na nowo odkryli to miejsce i uznali, że czai się w nim zło. Na ścianach wyryli znane sobie znaki apotropaiczne, głównie "VV" (czyli skrót od "Virgo Virginum" oznaczającego Dziewicę Maryję) i labirynty .

Czytając o takich doniesieniach można zastanawiać się nad kwestią: co było pierwsze? Chleb czy piwo? Gdy zabrakło piwa w imperium Wari, ono po prostu upadło. Imperium Wari, istniejące od ok. 600 r. n. e. do ok. 1100 r., rozciągało się w Andach środkowych i południowych na przestrzeni 1500 km w chwili swej największej potęgi. Powstało na terytorium kultury Moche, która ostatecznie upadła w VIII w. Wari rozwijało się prężnie i udoskonaliło rolnictwo poprzez budowę tarasów chroniących uprawy przed powodziami. Dzięki pokojowej polityce słabsze ludy podporządkowywały się Wari.  Rozległe imperium spajała rozbudowana s ieć dróg oraz... piwo.  Ryc. 1. Mapa prezentująca imperium Wari (źródło: Wikipedia/ domena publiczna) Archeolodzy pod kierunkiem Ryana Williamsa z Muzeum Historii Naturalnej w Chicago wzięli pod lupę chicha – rodzaj piwa ważonego w Peru do dziś, głównie z kukurydzy. Przed 20. laty Williams odkrył w Cerro Baul na południu Peru browar Wari. Uważona ...

W ostatnim czasie archeolodzy pracujący w Egipcie nie narzekają na brak ciekawych odkryć. W lutym świat obiegła informacja o znalezieniu grobu z 50 mumiami, a na początku kwietnia - mumiach mysz! W minioną środę natomiast Ministerstwo Starożytności podało do informacji odkrycie skrytki z 35 mumiami w Assuanie. Badania prowadzone były pod kierunkiem  Patrizii Piacentini, profesor egiptologi. Grobowiec datuje się na okres ptolemejski (332 r. p. n. e. - 395 r. n. e.). W pomieszczeniu, w którym znajdowało się 31 mumii, znaleziono również wazy zawierające bitumin oraz lniane nosze z drewna palmowego. Mumie dzieci złożone były osobno w bocznej niszy. Ze wszystkich najlepiej zachowały się tylko dwie uważane za matkę z dzieckiem, pozostałe są uszkodzone. Grobowiec został splądrowany już w starożytności. W grobowcu złożono również maski, statuetki i kartonaże. Hieroglify znajdujące się na jednej z trumien podają informację, że grobowiec należał do Tjit. Piacentini zaznaczyła, że jest ...

Dwa kurhany ze wczesnego średniowiecza odkryli archeolodzy pracujący w Muszkowicach (woj. dolnośląskie). Sporym zaskoczeniem jest, jak mówią, ich lokalizacja w sąsiedztwie megalitycznego grobowca sprzed ponad 4,5 tys. lat. O odkryciu kilkunastu nieznanych nekropolii z okresu neolitu, czyli nawet sprzed około 4,5 lat, archeolodzy poinformowali na początku 2013 r. Wszystkie znajdowały się w Lesie Muszkowickim (nieopodal Ząbkowic Śląskich, w nadleśnictwie Henryków). Przed 2013 r. wiedziano jedynie o siedmiu z nich. W br. w czasie badań jednej z nich w Muszkowicach archeolodzy dokonali niespodziewanego odkrycia - do monumentalnego grobowca przylegały dwa niewielkie koliste kurhany. "Badania archeologiczne, prowadzone w różnych miejscach naszego kraju, potwierdzają wykorzystywanie cmentarzysk przez długie stulecia, od pradziejów po wczesne średniowiecze. Jednak mało jest tak ewidentnych i dobrze zachowanych przykładów - zwłaszcza w postaci konstrukcji, widocznych nad powierzchni...

Na kamienny mur natrafili archeolodzy z Uniwerytetu Aberdeenskiego badający pozostałości największego ośrodka władzy Piktów na terenie Burghead w hrabstwie Moray. Odkopana struktura jest dobrze zachowana i ma 3 m szerokości. Posiadała wzmocnienia w postaci drewnianych elementów. Mur datuje się na VIII w. W tym okresie Piktowie przeżywali okres swej największej potęgi. Il. 1. Rycina z 1857 r. przedstawiająca Piktyjskiego wojownika (źródło: Wikimediacommons.com /domena publiczna) Bibliografia: 1. Campsie A., “ Incredible” find made by archaeologists at elite Pictish power centre , "Scotsman.com" z dnia 24 kwietnia 2019 r., https://www.scotsman.com/heritage/incredible-find-made-by-archaeologists-at-elite-pictish-power-centre-1-4914589?fbclid=IwAR3XNrro86PtN5JNC_CQCEdW_NT3W6WAavduEgZk6abxYnsmyGR7iz7v6S0 (dostęp 25 kwietnia 2019 r.)

Kości łapy niedźwiedzia znajdowały się w grobie, w którym złożono mężczyznę z dzieckiem ok. 4,5 tys. lat temu. To dla archeologów zaskoczenie - z reguły w pochówkach z tego okresu umieszczano tusze zwierząt udomowionych. Do odkrycia doszło k. Sandomierza. W wydrążonej niszy archeolodzy znaleźli rozczłonkowane ciała dwóch osób – dorosłego mężczyzny i małego dziecka. Obok, w dużym zagłębieniu, na dnie którego palono ogień, znajdowały się kości zwierzęce - w tym kości łapy niedźwiedzia. Do znaleziska doszło przypadkowo kilka lat temu, kiedy mieszkaniec miejscowości Święcica w trakcie kopania podjazdu do garażu na swojej posesji natknął się na kości. Na miejscu pojawili się archeolodzy i przebadali pradziejowy pochówek. W trakcie badań ustalono, że do właściwej niszy grobowej prowadziła obszerna jama wejściowa, która służyła także jako miejsce odbywania rytuałów. "Za pozostałość takich obrzędów można uznać znalezione w jamie kości zwierzęce oraz ślady palenia ognia" - ...

Pamiętnego października 2017 r. nad Polską przeszedł orkan Xawery. Dokonał wielu zniszczeń. W małej mazowieckiej wsi w powiecie sochaczewskim, Kurdwanowie, przyczynił się do obalenia 100-letniego przydrożnego krzyża. Najstarsi mieszkańcy opowiadali o kapsule czasu zakopanej pod nim. Badania archeologiczne przeprowadzone w tym miejscu nie potwierdziły tych opowieści. Rozpoczęto prace nad budową nowego krzyża. Środki na budowę zamierzano uzyskać m. in. ze sprzedaży "cegiełek" w postaci pamiątkowych krzyżyków wykonanych ze zniszczonego krzyża. O kapsule czasu zapomniano. 7 kwietnia bieżącego roku miało miejsce niebywałe odkrycie. W starym krzyżu przechowanym od listopada 2018 na posesji z jednego mieszkańców ukazała się mała szpara. Okazała się być ona skrytką, w której znajdowała się butelka z listem. Opowieści o kapsule czasu potwierdziły się! Treść listu opowiada o wycinku historii Kurdwanowa i kilku jego mieszkańców, m. in. Stanisława Grzegorzewicza, Stefanii z Myszc...