Od kilku lat miasto Żyrardów czyni starania o wpis na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Niedawno otrzymało pozytywną rekomendację MKiDN.
W minionym tygodniu poinformował o tym prezydent miasta Lucjan Chrzanowski na antenie Radia Wiktoria.
Budynek Starej Przędzalni/ fot. SchiDD/CC BY-SA 4.0
Żyrardów jest jedynym takim miastem w Europie, w którym w 95% zachowana jest osada fabryczna. Wyróżnia się wyraźnie na tle innych zespół pofabrycznych związanych z produkcją tekstyliów. W 1883 r. był świadkiem pierwszego na świecie strajku kobiet - szpularek pracujących w fabryce.
Żyrardowska osada fabryczna w rejestrze zabytków figuruje od 1979 r. Natomiast w 2012 r. została uznana za pomnik historii.
Nová Horka jest już ostatnią miejscowością, którą pragnę przybliżyć. Jest stosunkowo niewielka, a jej jedyną atrakcją jest mały zamek.
Miejscowość ta jest właściwie dzielnicą Studénki. Jednak jest oddzielona od niej kilkukilometrowym pasem parku, Chráněnej Krajinny Oblast Poodří. Dojechać można tu oczywiście autem. Jeżeli planuje się wycieczkę po okolicy, można przy dobrej pogodzie dojechać rowerem, o ile nie padało od kilku dni, albo po prostu dojść pieszo.
Swą historią sięga XIV w., gdy istniał w tym miejscu folwark kontrolujący przeprawę przez Odrę. Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z roku 1374. Jeżeli chodzi o zamek, to wybudowano go w II poł. XVIII w. w stylu barokowym. W XIX w. nieco go przebudowano, nadając mu cechy neogotyckie. Jego właścicielami do 1945 r. był ród Vetterów von der Lilie. Wnętrza posiadają oryginalne wyposażenie. Zamek jest częścią Muzeum Nowoiczyńskiego. Zwiedzanie jest możliwe po uprzednim umówieniu się. Dodam jeszcze, iż w 2017 r. zakończono jego remont, ale od 2020 r. został udostępniony dla zwiedzających. A wystawy są zorganizowane dosyć nowocześnie i ciekawie.
Krzyż, który wzniesiono na pamiątkę pożaru w części pałacu, który miał miejsce najprawdopodobniej w 1857 r.
Jeżeli chodzi o zwiedzanie wnętrz pałacu, to o każdej pełnej godzinie odbywa się wycieczka z przewodnikiem. Warto więc być na miejscu kilka minut wcześniej, inaczej nie wejdzie się nawet do środka. Ceny biletów nie są zbyt wygórowane.
Oryginalne bogate wyposażenie pałacu nie zachowało się w całości. Ostatni właściciele Novej Horki m. in. z powodu dekretów Beneša i widma wkroczenia Armii Czerwonej wiele rzeczy wywieźli. To co zostało, było przez nią rozgrabione lub zniszczone.
Wnętrze biblioteki pałacowej
Wnętrze sali balowej - najbardziej reprezentacyjnej sali w pałacu. Zachowały się w niej oryginalne barokowe freski z poł. XVIII w. przedstawiające m. in. alegorie pór roku czy ludzkich zmysłów.
Obecnie odbywają się w niej wydarzenia kulturalne np. koncerty. Jest w niej bowiem dobra akustyka.
Alegoria ludzkich zmysłów w sali balowej
Od wiosny ta donica wypełniona jest aż do jesieni kwiatami. To musi być piękny widok
Aktualnie trwa remont zabudowań gospodarczych
Stary młyn
Widok na Novą Horkę od strony łąk
***
Nová Horka je to část mesta Studénka. První písemná zmínka o něm pochází z 1374 r.
Zámek byl postaven v druhé polovině. 18. století v barokním stylu a novogotické prvky získal při přestavbě v druhé polovině 19. století. Jeho majiteli byla až do roku 1945 rodina Vetter von der Lilie.
Studénka jest moją kolejną propozycją na mini-wycieczkę. Ja polecam ją szczególnie miłośnikom kolejnictwa - sama zresztą do nich należę. Zapraszam do prezentacji miejscowości.
O Studénce wspominałam ostatnio przy okazji odwiedzin Albrechtiček. Jest to małe miasto liczące ok. 10 tys. mieszkańców. Każda jego dzielnica jest zupełnie inna - częściowo przypomina wieś że względu na zabudowę w starej części oraz pola uprawne i łąki. Jest usytuowane tuż obok Chráněnej Krajinny Oblast Poodří.
Główną atrakcją miasta jest zamek, w którym swą siedzibę ma Muzeum Wagonów - jedyne takie w Czechach rejestrujące ich produkcję. Mieści się ono w części budowli przypominającej wieżę.
Ekspozycja mieści się na drugim i trzecim piętrze. Zwiedzanie należy zacząć od trzeciego piętra. Większość wystawy składa się z tematycznych planszy i miniatur pojazdów ukazujących w wielkim skrócie historię koła, transportu konnego, częściowo automobili i wreszcie kolejowego.
Trójkołowy automobil z 1885 r.
Automobil belgijskiej firmy Herstal z 1898 r.
Wisienką na torcie jest sześciometrowa makieta torów kolejowych i jeżdżących po nich pociągów w sali na pierwszym piętrze. Wybaczcie, że bez foto, ale na żywo robi o wiele większe wrażenie. Szczególnie dzieci mają z niej wiele radości :)
Widok z zamkowej wieży, z okna (co widać na zdjęciu). Bardzo szkoda, że w zamkowej wieży nie ma nic na kształt tarasu widokowego. Widok na okolicę jest przepiękny.
Wokół zamku jest mały park, bez wytyczonych alejek, z egzotycznymi drzewami i krzewami. Nawet ławki, które dać mogą chwilę odpoczynku latem, toną w trawie. Taki widocznie jest tutejszy obyczaj. Przy deszczowej pogodzie można trochę utaplać się w błocie, gdyż ścieżki nie są utwardzone. Dominującym elementem parku jest brama powstała w latach ok. 1860-63, podobnie jak wieża, w której jest wspomniane.muzeum. Ciekawostką jest, że ówczesny właściciel Studénki, hrabia Gebhard Bernhard Carl Blücher von Wahlstatt bardzo chciał mieć przy zamku bramę podobną do tej w Krobielowicach (obecnie w Polsce), w których spędził dzieciństwo.
Nad najstarszą częścią Studénki góruje kościół św. Bartłomieja, wybudowany w latach 1874-80, w stylu neogotyckim. Zastąpił on istniejący w tym miejscu drewniany kościół z XVI w. Jest on orientowany na południe. Wyróżnia się w nim sześcioboczna wieża. W jego wnętrzu znajdują się organy, obrazy i dzwony będące niegdyś na wyposażeniu starej świątyni. Tę rozebrano, gdy nowy kościół został konsekrowany. Tuż obok znajduje się barokowa plebania.
Atrakcje i zalety
Dobre uzupełnienie wycieczki do Ostrawy
Spacer na łonie natury w Chráněnej Krajinne Oblast Poodří
Blisko jeżeli nie bliziutko do innych ciekawych miejscowości: Albrechtičky, Kunin, Nova Horka, Bartošovice
Muzeum Wagonów
Zabytki architektury sakralnej - m. in. kapliczki w starej części Studénki
Nowocześnie zorganizowane Muzeum, interesująco prezentujące udział czechosłowackich żołnierzy w II wojnie światowej. Obowiązkowy punkt wycieczek dla miłośników historii tego okresu.
Budynek Pomnika Narodowego II Wojny Światowej na obszarze Republiki Czeskiej do 2000 r. nosił nazwę Pomnika Operacji Ostrawskiej. Wzniesiono go w latach 1976-1980. Od 1992 r. jest częścią Ślaskiego Muzeum Ziemskiego.
Na terenie Muzeum znajduje się symboliczny cmentarz z nazwiskami 13 tys. poległych żołnierzy Armii Czerwonej poległych na drugowojennych frontach oraz mieszkańców Śląska i Moraw Północnych, którzy zginęli w obozach koncentracyjnych.
Sala Pamięci
W Muzeum prezentowana jest ekspozycja Czas zagłady i nadziei podzielona tematycznie na kilka części. Sala Pamięci jest sercem Muzeum. Relief "Wam podziękowanie" stworzył Stanisław Hanzik w 1979 r. Uwagę przyciąga urna z ziemią z 26. miejsc uświęconych krwią poległych żołnierzy czechosłowackich w czasie II wojny światowej.
Makieta umocnień 1:1 z 1937 r., jeż przeciwczołgowy, skrzynie jakie miał na wyposażeniu każdy żołnierz.
Żołnierz Legii Cudzoziemskiej. Przy niektórych mundurach zwracały uwagę repliki butów, których nie zabarwiono na czarno.
Gipsowe modele dzieci, które służyły do odlewu brązowego Pomnika dziecięcych ofiar wojny w Lidicach, które zginęły w obozie koncentracyjnym w Chełmnie nad Nerem. Jego autorem jest Marie Uchytilova
Szkoła w czasach II wojny światowej
Diorama raczej stanowiąca ciekawostkę. Prezentowane są na niej pociski i ich fragmenty, które utkwiły w drzewach, a na które natrafiono po latach przy wycince lub obróbce drewna niszcząc przy okazji używane narzędzia
Trzy poniższe zdjęcia ukazują scenę bojową wykonaną w oparciu o historyczne fotografie. Wyposażenie domu pochodzi z darów mieszkańców Hrabyné.
Uzupełnieniem dioram były interaktywne wyświetlacze.
Muzeum ma swój niepowtarzalny klimat. Mimo małych wpadek z butami, sądzę iż zaprezentowano w nim ciekawie historię II wojny z czeskiej perspektywy. Zarówno chronologicznie jak i tematycznie.
