Regina Zbarska - tajemnice, tragedie i sukcesy radzieckiej Sofii Loren

Super modelka czy agentka KGB? Choć na to pytanie nie istnieje jednoznaczna odpowiedź, bez wątpienia jej życie pełne było wielkich sukcesów, osobistych dramatów i jeszcze większych tajemnic. Poznajcie postać Reginy Zbarskiej.

Wczesna młodość

Pochodzenie Reginy nie do końca jest znane. Z pewnością między bajki można włożyć historię o tym, jakoby jej rodzice byli cyrkowcami pochodzącymi z Leningradu, którzy zginęli podczas wykonywania akrobacji. Bliższym prawdy wydaje się jej inteligenckie pochodzenie. Ojciec, Mikołaj Dementevich Kolesnikov, miał być inwalidą wojennym a Tichonowna Kolesnikowa lekarzem, mieszkającymi w Wołogdzie. To właśnie tam przyszła na świat 27 września 1935 r. Istnieje też trzecia wersja: jako córka radzieckich szpiegów miała urodzić się i wychowywać we Włoszech. Tym tłumaczy się jej doskonałą znajomość języków obcych i nienaganne maniery.

Niemniej jednak po raz pierwszy pojawia się, można by rzec, na kartach historii w 1953 r. Wtedy to przyjechała wraz z ojcem do Moskwy i rozpoczęła studia na Wydziale Ekonomii Państwowego Instytutu Kinematografii. Marzyła jednak o karierze aktorki. Zapraszana na castingi do filmów, nie wzbudzała jednak zainteresowania. Wreszcie w 1957 r.  wystąpiła w epizodycznej roli jako włoska piosenkarka Silvanna w Żeglarzu z Komety w reżyserii Izydora Annienskiego.

Przez cały okres studiów nawiązywała znajomości z ludźmi ze środowiska bohemy artystycznej. Podczas jednej z imprez w studiu filmowym Mosfilm została dostrzeżona przez znaną projektantkę mody, Verę Aralową. Zaproszona przez nią do udziału w pokazie nowej kolekcji, wkrótce rozpoczęła na dobre karierę jako modelka w Państwowym Domie Mody w Moskwie.

Życie rodzinne

Na początku lat 60. Regina wyszła za mąż za artystę-grafika Feliksa Lwa Zbarskiego - syna Borysa Zbarskiego, który dokonał mumifikacji ciała Lenina. Gdy się poznali, ona odnosiła pierwsze sukcesy w świecie mody, on był po rozwodzie z Laurą Sahakyan. Sielanka  najpiękniejszej moskiewskiej pary nie trwała zbyt długo. W 1967 r. Lew zażądał od małżonki aborcji, grożąc odejściem jeśli tego nie zrobi. Tłumaczył, że Regina jest dla niego muzą nie widzi jej w roli kobiety piorącej pieluchy. Z drugiej strony jej koleżanki miały twierdzić, iż nie była gotowa na macierzyństwo, które zakończyłoby jej karierę w najlepszym dla niej czasie. Niemniej jednak odbiło się to na jej zdrowiu psychicznym. Zaczęła zażywać środki przeciwdepresyjne a jej stan pogorszył się zwłaszcza po porzuceniu jej przez Lwa dla Marianny Vertinskiej, a następnie dla Ludmiły Maksakowej, która została jego trzecią żoną i matką jego drugiego syna. W 1972 r. oboje wyemigrowali z nim do Izraela, a następnie do USA.

Tajna współpracownica KGB?

Dzięki wyjazdom na zagraniczne pokazy mody, Regina stała się sławna w całej Europie. Francuski magazyn "Paris Match" nazwał ją "najpiękniejszą bronią Kremla". Nie bez przyczyny Regina otrzymała takie miano. Rosyjskie KGB werbowało do współpracy modelki, jako osoby mogące wyjeżdżać zagranicę i mające kontakty w świecie. A ona zawsze brała udział w zagranicznych wyjazdach, czasem nawet podróżowała samotnie.  Jej rolą mogło być m. in. zbieranie o informacji o poglądach politycznych gości przybywających do stolicy. Być może na polecenie służb utrzymywała kontakty z Yves Montandem, który był częstym gościem jej męża.

Równie dobrze to jej małżonek, Lew Zbarski, mógł być tajnym współpracownikiem KGB. Jeszcze długo przed poznaniem Reginy organizował imprezy artystyczne w swojej pracowni, gościł zagranicznych gości pokazując im Moskwę od najlepszej strony. Niemniej jednak współpraca z KGB pozostawała w sferze plotek.

Ze szczytu na samo dno

Początek lat 60. to podbijanie świata przez Reginę. Podziwiały ją takie osoby jak włoski reżyser Federico Fellini, Yves Montand a nawet Fidel Castro.

Regina Zbarska na okładce magazynu "Moda" z 1967 r./ CC BY-SA 3.0

W roku 1967 Regina znajdowała się na szczycie. W Moskwie odbył się Międzynarodowy Festiwal Mody z udziałem największych w tamtym czasie marek, m. in. Diora, Chanelle. Jednocześnie ukazało się wydanie numeru modowego  magazynu Leningrad Mods, kolportowanego również zagranicą. Na okładce pozowała Reginą w czerwonej sukience "Rosja". Świat zachwycił się radziecką modelką. Zmieniła też wizerunek , skracając włosy zgodnie z sugestią projektanta Wiaczesława Zaitseva. Na Zachodzie okrzyknięto ją "rosyjską Sofią Loren".

W życiu prywatnym jednak nie była szczęśliwa. Po dokonanej aborcji odszedł od niej mąż i popełniła pierwszą próbę samobójczą. Trafiła do szpitala psychiatrycznego. Lew wystąpił o rozwód, gdy doszła już nieco do siebie. Po zakończeniu leczenia próbowała wrócić na podium, ale bezskutecznie. Straciła dawną formę i blask. Wsparcie w trudnej chwili okazał jej Zaitsev. Z braku innej możliwości została sprzątaczką w Domu Mody.

Regina ponoć w tamtym czasie związała się z jugosłowiańskim dziennikarzem. Niestety nie wiadomo, kim on był. Planowali ponoć ślub. Jednak kochanek tylko ją wykorzystał. Opublikował w Niemczech książkę "100 nocy z Reginą Zbarską", w której opowiadał m. in. o jej romansach z przedstawicielami władzy, jej współpracy z KGB, donosach na koleżanki. Regina była tak bardzo wstrząśnięta treścią książki, że podjęła kolejną próbę samobójczą i ponownie trafiła do szpitala psychiatrycznego. Jednocześnie zainteresowało się nią KGB. Prawdopodobnie była to tylko prowokacja ze strony tajnych służb, gdyż w tym czasie jej były mąż opuścił ZSRR.

Zaitsew chciał jej pomóc, ale miała powtarzające się napady złości.

Po raz ostatni Regina wzięła udział w modowej sesji zdjęciowej w 1984 r. Po dawnej Reginie nie było śladu. Miała już wtedy nadwagę, której nie dało się już ukryć. ukryć.

Tajemnicza śmierć

15 października 1987 r. Świat obiegła informacja o śmierci Reginy Zbarskiej. Po dziś dzień nie wyjaśniono okoliczności jej śmierci. Jedna z wersji mówi, iż zmarła w domu. Jej sąsiad wszedł przez uchylone drzwi do jej mieszkania i zastał ją martwą ze słuchawką telefonu w dłoni. Według drugiej wersji - zmarła w szpitalu na skutek przedawkowania leków. Miano znaleźć przy niej pamiętnik. 

Nikt ze znajomych nie przybył na pogrzeb. Nie wiadomo, gdzie ją pochowano. Jej ciało miało zostać skremowane.

Ciekawostki:

Regina poza zagraniczną, włoską urodą i smukłą sylwetką miała... krzywe nogi. Jej sposób chodzenia maskował ten mankament. I raczej nie miała z tego powodu kompleksów.

W tamtych czasach zawód modelki w ZSRR określano jako "demonstratorka odzieży" i zaliczano go do piątej kategorii płac.

Zawód modelki nie był uważany w ZSRR za prestiżowy, a wykonujące go dziewczyny wstydziły się mówić o swojej pracy. Regina jako pierwsza nie miała problemów, by o nim mówić i znała swoją wartość jako zawodowej modelki.

Regina znała doskonale język angielski i francuski, co należało do rzadkości w tamtym czasie. Bez pomocy tłumacza płynnie rozmawiała w tych językach z gośćmi z zagranicy. Zachwycała też nienagannymi manierami i obyciem towarzyskim od początku kariery.

Postać Reginy Zbarskiej jest nader ciekawa. Niewiele wiadomo było zarówno o jej pochodzeniu jak i o śmierci. Nie dziwi fakt, że jej życiorys stał się inspiracją do stworzenia jej biograficznego, aczkolwiek fabularyzowanego serialu "Czerwona Królowa".

Bibliografia:

The Kremlin's prettiest weapon: How a Famous Soviet Model Ended up in a Psych Ward, "RTD Documentary Chanel" z 22 sierpnia 2020 r., http://rtd.rt.com/stories/the-kremlins-prettiest-weapon-story-of-regina-zbarskaya/ (dostęp 20 listopada 2020 r.)

KGB i moda: kak zhili zvezdy na podiume SSSR i chem zakonchilis'. Trudnaya i tragicheskaya sud'ba Reginy Zbarskoy i drugikh sovetskikh modeley. Izvestnaya model' 1960-kh godov v SSSR, "Coppershop" z dnia 9 marca 2020 r., https://coppershop.ru/pl/moda/kgb-i-moda-kak-zhili-i-chem-konchili-zvezdy-podiuma-sssr-neprostaya-i-tragicheskaya-sudba-reginy-zbarsk.html (dostęp 20 listopada 2020 r.)