Twarz wyrzeźbiona na elemencie wału obronnego znaleziona w Jeziorze Lednickim

Badacze są przekonani, że odkryty ozdobny element nie jest efektem swobodnej działalności cieśli. Podkreślają, że tego typu wielkoskalowych przedstawień ludzi czy tworów podobnych do ludzi z okresu wczesnego średniowiecza na obszarze Słowiańszczyzny odkryto bardzo niewiele. Według badań dendrochronologicznych drzewo wykorzystane do stworzenia artefaktu ścięto w 967 r. z marginesem siedmiu lat wstecz lub ośmiu lat po tej dacie.

Dziekanowice, 10.07.2025. Miejsce znalezienia wydobytego z Jeziora Lednickiego zdobionego twarzą elementu konstrukcyjnego zaprezentowanego podczas konferencji prasowej w siedzibie Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy w Dziekanowicach, 10 bm. Rok ścięcia drewna do wykonania belki konstrukcyjnej oszacowano na 967 (w przedziale czasu między 960 a 975 r.).

Konrad Lewek z Centrum Archeologii Podwodnej podkreślając wyjątkowość znaleziska zaznaczył, iż badacze przyjęli, że owa twarz najprawdopodobniej jest wyobrażeniem postaci ze świata duchowego. Dodał przy tym, że tego typu sztuka mogła być bardziej popularna w świecie ówczesnych Słowian, niż wskazują na to dotychczasowe, nieliczne odkrycia archeologiczne.

W ocenie badaczy odnalezione wyobrażenie twarzy swoją stylistyką nawiązuje do niewielkich drewnianych figurek z antropomorficznymi przedstawieniami. Element z jeziora może przypominać artefakty odnalezione na Wolinie, w tym wyobrażenie czterotwarzowe. Naukowcy nie wykluczają, że znalezisko z Lednicy może nawiązywać do wierzeń, według których jeziora zamieszkiwały różne istoty. Odkryta twarz była zwrócona na zewnątrz grodu, w kierunku wody.

W rozmowie z dziennikarzami Konrad Lewek podkreślił, że jest to pierwsze tego typu znalezisko datowane na okres wczesnego średniowiecza odkryte w naszej części Europy.

Dodał, że dotychczas znalezione drewniane elementy nasypu wału były na tyle zniszczone, że jeżeli zawierały na sobie jakieś rzeźbione elementy, to stały się one niewidoczne. Wskazał przy tym, że od 2000 r. archeologowie odkryli w Lednicy łącznie cztery haki, ale tylko na jednym znaleziono przedstawienie twarzy.

Dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy dr Andrzej Kowalczyk ocenił, że po odpowiedniej konserwacji znalezionego elementu, w drugiej połowie przyszłego roku, eksponat zostanie zaprezentowany odwiedzającym placówkę. Najpierw jednak, przedmiot musi uzyskać odpowiednią wilgotność, tak by uniknąć pękania drewna.

Na przełomie lat 50. i 60. XX w. badacze zlokalizowali w Jeziorze Lednica relikty mostu zachodniego łączącego Ostrów Lednicki z lądem. Odkryto wówczas także m.in. średniowieczną broń. Od 1982 r. naukowcy z Centrum Archeologii Podwodnej UMK w Toruniu eksplorują dno jeziora w pobliżu dawnego grodu piastowskiego.(PAP)

Źródło: Nauka w Polsce