O Mistrzu Twardowskim napisano już wiele. Legendy narosłe wokół jego postaci są niezwykle baśniowe. Jednak nie brak głosów, że jego zmyślone przygody mogły mieć źródło w prawdziwych wydarzeniach. Czy zatem słynny czarnoksiężnik istniał naprawdę? Mistrz Twardowski znany jest znakomicie każdemu ze słynnej ballady Adama Mickiewicza Pani Twardowska , przezabawnie ukazującej jego spryt w wymiganiu się od spełnienia niewygodnego dla siebie warunku cyrografu. Na ogół historycy są zgodni, że postać ta jest na poły legendarna, a jej życiorys może stanowić zlepek żywotów kilku innych postaci, zarówno legendarnych jak i historycznych. Franciszek Brodniewicz jako Pan Twardowski i Maria Bogda jako Pani Twardowska, kadr z filmu Pan Twardowski z 1936 r. w reżyserii Henryka Szaro/ Domena Publiczna Twardowski jako legendarny polski szlachcic Nie istnieje jedna wersja legendy o Mistrzu Twardowskim. Główną osnową jego biografii jest mniej lub bardziej świadome zawarcie paktu z diabłem oraz doprowadz...

Na 2 kamienne posągi podczas wykopalisk w Tebach (obecnym Luksorze) natrafiła egipsko-niemiecka misja archeologiczna. Posągi o długości 8 metry przedstawiają Amenhotepa III i przypominają swym kształtem sfinksy. Poza tym na jednym z nich był wyryty napis "ukochany Amona-Re", którym to tytułem określano tego faraona. Lokalizacja posągów potwierdza istnienie w tym miejscu drogi procesowej używanej podczas Święta Pięknej Doliny.  Oprócz tego znaleziono również trzy granitowe popiersia bogini Sachmet oraz pozostałości sali kolumnowej. Posągi znajdowały się w świątyni grobowej faraona Amenhotepa III, panującego w latach ok. 1388-1353 p. n. e. Świątynia ta uległa zniszczeniu na skutek trzęsienia ziemi ok. 1200 r. p. n. e. Pozostały z niej jedynie szczątki, w tym słynne Kolosy Memnona. Prace mające na celu jej renowację i odbudowę prowadzone są od 1998 r.  

Preparaty medyczne i „leki ze staropolskiej apteki” odtwarzają i analizują we wspólnym projekcie badacze z Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Receptury znajdują w pamiętnikach, listach, diariuszach i prywatnych notatkach prowadzonych od XVI do XVIII w. Wśród hitów staropolskich aptek jest teriak, czyli driakiew – wieloskładnikowy preparat uznawany powszechnie za antidotum na trucizny (niepozbawione zawartości tychże), następnie – panaceum na choroby zakaźne, a w końcu – środek działający na zasadzie efektu placebo. XVI-wieczny aptekarz/ Domena publiczna JAK POWSTAJĄ MEDYKAMENTY „Projekt dotyczy przeszłości, więc nasz projekt w naturalny sposób prowadzony jest w Instytucie Historycznym. Natomiast badania polegające na analizie tych leków nie leżą w kompetencjach historyka, dlatego w tym zakresie prowadzimy owocną współpracę z Wydziałem Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu” – wyjaśnia historyk Jakub Węglorz. Jego zadanie polega na wyszukiwa...

Do 1 lutego można wziąć udział w 7-edycji Aukcji dzieł sztuki współczesnej na rzecz BUW. Dochód w całości przeznaczony zostanie na konserwację historycznych i artystycznych zbiorów Biblioteki. W tym roku aukcja całkowicie odbywa się w internetowym serwisie Artinfo.p . Można wylicytować na niej 125 dzieł przekazanych przez 120 artystów, m. in. Józefa Wilkonia, Koji Kamoji, Rafał, Wiesława Szamborskiego, Joannę Wiszniewską-Domańską, Lecha Majewskiego, Czesława Kiszka. Aukcje odbywają się od 2004 r. BUW jest pierwszą biblioteką akademicką, która w ten sposób pozyskuje środki finansowe na konserwację najcenniejszych obiektów ze swych zbiorów, wśród których były „Poezye” Adama Mickiewicza w jubileuszowym, miniaturowym wydaniu z 1898 r., polski przekład dzieła Curtiusa Rufusa Quintusa „O dziejach Aleksandra Wielkiego króla macedońskiego ksiąg dwanaście” z 1618 r., zestaw plansz anatomicznych „Pinax microcosmographicus” Stephanusa Michaela Spacherusa, wydanych w Amsterdamie w 1634 r., czy...

N ajnowsze badania nad szczątkami Omo I dowodzą, że mogą liczyć nawet 230 tys. lat. S zczątki Omo I (zwanego też Omo Kibish) odkr ył Richard Leakey w latach 1967-74 w południowo-zachodniej Etiopii nieopodal rzeki Omo. Po latach ich wiek określono na 200 tys. lat. W ostatnim czasie znowu podjęto badania w tej kwestii. Rekonstrukcja czaszki Omo I przechowywana w zbiorach Musée des Civilizations Noires de Dakar/fot. Guillaume Goursat (CC BY-SA 4.0) Szczątki Omo I znajdowały się pomiędzy dwiema warstwami popiołu wulkanicznego. Wiek znaleziska oszacowano wówczas na 130 tys. lat. Po 30 latach badań ustalono, że jest ono starsze i liczy 200 tys. lat. Obecnie na podstawie analiz geochemicznych i datowania radiowęglowego stwierdzono, że młodsza z warst popiołu powstała w wyniku wybuchu oddalonego o 400 km wulkanu Shala, który miał miejsce 230 tys. lat temu.  Zatem szczątki Omo I mogą być jeszcze starsze. Formacja Omo Kibish/ fot. Karalyn Monteil (CC BY-SA 3.0) Można rzec, że wyści...

Szkoccy archeolodzy nazwali je "mumiami Frankensteina", gdy po ponad 10 latach od ich odkrycia poznali bardziej szczegółowe wyniki badań szkieletów. Na cztery pochówki z epoki brązu, mężczyzny, młodej kobiety, kobiety ok. 40-letniej i trzymiesięcznego dziecka, natrafili archeolodzy z University of Sheffield w 2001 r. w miejscowości Cladh Hallan położonej na szkockiej wyspie South Uist w archipelagu Hebrydów Zewnętrznych. Liczące ok 3 tys. lat pochówki niczym szczególnym nie wyróżniały się na tle innych z epoki brązu. Zmarłych pochowano w pozycji embrionalnej, na lewym boku w kamiennej obstawie, w fundamentach okrągłych domów ustawionych rzędem. Jednak płeć jednej z kobiet zidentyfikowano jedynie na podstawie kości miednicy, gdyż czaszka nosiła wyraźne cechy męskie. Znalezisko wzbudziło sensację w świecie nauki, gdy przy użyciu technik kryminalistycznych stwierdzono, iż zewnętrzna 2-milimetrowa warstwa kości uległa demineralizacji pod wpływem przebywania w kwaśnym środowisku o...

Ponad 400 stanowisk archeologicznych i ponad 1 tys. zabytków zostało opisanych w internetowym "Archeologicznym Atlasie Małopolski". Nowy portal popularnonaukowy stworzony przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie jest dostępny dla odbiorców od 1 stycznia tego roku. Wystawa „Pompeje. Życie i śmierć w cieniu Wezuwiusza” w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, która była dostępna dla publiczności od 5 października 2019 r. do 8 marca 2020 r. W "ArcheoAtlasie" znalazły się informacje o najciekawszych stanowiskach archeologicznych w regionie od epoki brązu do okresu Wędrówek Ludów, ich archiwalne i współczesne zdjęcia, historia ich odkryć, przykłady, fotografie i opisy najważniejszych znalezionych tam zabytków oraz dokumentacja badań. Jest także alfabetyczny słownik definicji i osób związanych z archeologią. "To okno na świat naszego muzeum" – mówił o portalu dyrektor Muzeum Archeologicznego dr Jacek Górski. Podkreślił, że jednym z głównych celów było stworzenie miejs...

Płód znajdujący się w zmumifikowanej Egipcjance sprzed ponad dwóch tysięcy lat przetrwał do naszych czasów za sprawą bardzo nietypowego procesu rozkładu. Był on podobny do tego znanego z odkrywanych pradziejowych ciał w bagnach - uważa zespół polskich badaczy. W kwietniu ubiegłego roku Warszawski Projekt Interdyscyplinarnych Badań Mumii (Warsaw Mummy Project) opublikował artykuł, z którego wynika, że mumia kobiety należąca do Uniwersytetu Warszawskiego i przechowywana w Muzeum Narodowym w Warszawie, skrywa w swoim wnętrzu płód. Tym samym udowodniono, że jest to pierwsza rozpoznana na świecie egipska mumia ciężarnej kobiety. Już w 2016 r. ci sami eksperci ustalili, że mumia przypisywana kapłanowi Hor-Dżehutiemu tak naprawdę kryje w sobie zabalsamowane ciało kobiety. Taki wniosek był możliwy dzięki zastosowaniu nowoczesnego tomografu, bo mumia jest ciągle kompletna – nie rozwijano bandaży na potrzeby badań. Teraz naukowcy dokładnie przyjrzeli się płodowi i formie, w jakiej przetrwał do n...

  Przed 100 laty zastanawiano się, jak mogłyby wyglądać czasy, w których obecnie żyjemy. Pytanie "Jak będzie wyglądał świat w 2022 r.?" zadano kilku amerykańskim autorytetom. O dziwo, kilka wyobrażeń spełniło się. Odpowiedzi na pytanie ukazały się również w polskiej prasie na łamach "Ilustrowanego Kuryera Codziennego" w numerze 15 z 1923 r. Może obecnie książek nie czytamy na ekranach kinematograficznych ale na czytnikach ebooków czy w telefonach już tak. Podobnie rzecz ma się ze zdalnym nauczaniem, które wprowadzono w celu minimalizowania skali aktualnej epidemii. A było to oczywiście możliwe dzięki rozwojowi technicznemu. Oczywiście nadal w niektórych rejonach świata toczą się wojny i nie może być mowy o globalnym pokoju. Nie mniej jednak wyobrażenia ludzi żyjących przed stu laty raczej niczym nowym nas nie zaskakują. One zwyczajnie się urzeczywistniły. "Ilustrowany Kuryer Codzienny" nr 15/1923

Ciekawego odkrycia dokonali archeolodzy w Niemczech na cmentarzysku elit z okresu merowińskiego. Obok jednego z grobów znaleziono szkielet konia pozbawiony głowy. Cmentarzysko w Knittlingen w Wirtembergii z okresu merowińskiego zostało odkryte w 1920 r. podczas budowy kolei wąskotorowej, której nigdy nie ukończono. Kolejne badania prowadzono dopiero w 1984 r. przy okazji prac konserwatorskich miejscowych zabytków. Obecnie badania są prowadzone od sierpnia 2021 r. i mają potrwać do wiosny 2022 r. Pochówek konia z zdekapitowaną głową. Na takie pochówki mogły pozwolić sobie jedynie osoby o wysokiej pozycji w społeczeństwie/ fot. Państwowy Urząd Ochrony Zabytków przy Radzie Regionalnej Stuttgartu/ F. Damminger Archeolodzy w tym sezonie natrafili na ciekawy grób konia z zdekapitowaną głową umieszczony obok grobu konnego woja, w którym złożono broń i rzadką biżuterię. Jest on jednym ze 110 grobów, jakie archeolodzy przebadali w tym miejscu. Pochówek konnego wojownika, nieopodal którego pocho...