Niszczejące zabytkowe kamienice na zapleczu warszawskiego Nowego Światu

-

Bez wątpienia Nowy Świat jest jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic Warszawy. Od jej wschodniego zaplecza znajdują się dwie kamienice popadające od lat w ruinę i wymagające pilnego remontu.


 Obie oficyny znajdują się przy obecnej ul. Gałczyńskiego 8 i 10. Nie posiadają wartości artystycznej, będąc zwykłą prosta miejska zabudowa, i nie są związane z żadnym wydarzeniem historycznym. A jednak warto by było je zachować dla następnych pokoleń.

Przed 1949 r. stanowiły część zaplecza Nowego Światu, odpowiednio pod numerami 44 i 46. Są unikatowym reliktem dawnej podwórzowej zabudowy posesji, zamkniętych kamienicami frontowymi Nowego Światu. Przypominały one wlot wewnętrznej uliczki obudowanej oficynami mieszkalnymi i obiektami gospodarczymi. Oficyna przy Gałczyńskiego 8 zamykała trójdzielne podwórze przy Nowym Świecie 44 i miała ten sam adres, natomiast oficyna pod 10 zamykała posesję przy Nowym Świecie 46.

Trójpiętrowa oficyna Rydzykowskich przy ul. Gałczyńskiego 8 wybudowana została w końcu XIX w. Zachował się jej oryginalny grzyms koronujący. Nie wiadomo jednak, czy w jej wnętrzu na drewnianej klatce schodowej nadal jest żeliwna balustrata. Albowiem złodzieje-złomiarze wyrwali z muru budynku żeliwną obudowę zdroju.

Czteropiętrowa oficyna Winiarskich przy Gałczyńskiego 10 pochodzi z II-poł. XIX w. Uwagę przykuwają liczne pęknięcia na jej fasadzie.

Oficyny pozostają wyłączone z użytkowania i wyróżniają się na tle zadbanej okolicy. Nie wpisano ich jak dotąd do miejskiego rejestru zabytków, dzięki czemu stołeczny konserwator mógłby podjąć działania zapobiegające ich całkowitemu zniszczeniu.


Opracowano na podstawie:

Sudecki J., Na zapleczu Nowego Światu, "Gazeta Polska codziennie. Dodatek mazowiecki" nr 76(3163) z dnia 20 kwietnia 2022 r., s. 2-3


Fotografię kamienic dodam, jak będę przejazdem w Warszawie.


Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Rocznica na dziś: 90. rocznica śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego i 55. gen. Władysława Andersa

-
Obraz
Fragment ostatniej woli Piłsudskiego: "Nie wiem czy nie zechcą mnie pochować na Wawelu. Niech! Niech tylko moje serce wtedy zamknięte schowają w Wilnie gdzie leżą moi żołnierze co w kwietniu 1919 roku mnie jako wodzowi Wilno jako prezent pod nogi rzucili. Na kamieniu czy nagrobku wyryć motto wybrane przeze mnie dla życia «Gdy mogąc wybrać, wybrał zamiast domu/ Gniazdo na skałach orła, niech umie/ Spać, gdy źrenice czerwone od gromu/ I słychać jęk szatanów w sosen zadumie/ Tak żyłem.» A zaklinam wszystkich co mnie kochali sprowadzić zwłoki mojej matki z Sugint Wiłkomirskiego powiatu do Wilna i pochować matkę największego rycerza Polski nade mną. Niech dumne serce u stóp dumnej matki spoczywa. Matkę pochować z wojskowymi honorami ciało na lawecie i niech wszystkie armaty zagrzmią salwą pożegnalną i powitalną tak by szyby w Wilnie się trzęsły. Matka mnie do tej roli jaka mnie wypadła chowała. Na kamieniu czy nagrobku Mamy wyryć wiersz z «Wacława» Słowackiego zaczynający się od słów «...
Czytaj więcej...

95-lecie kobiet w Policji Państwowej

-
Obraz
Kobiety od początku były obecne w policji państwowej, którą utworzono na mocy ustawy wydanej w dniu 24 lipca 1919 r. Wykonując początkowo prace biurowe, z czasem unormowano ich status jako pełnoprawnych policjantek. Od końca XIX w. na świecie podejmowano działania zwalczające przestępstwa wymierzone w kobiety i dzieci, m. in. handel żywym towarem, prostytucję. W Europie przybrały one na intensyfikacji na początku lat 20 XX w. Liga Narodów, do której należała również Polska, zaleciła w 1923 r. przyjmowanie do służby w policji kobiet.   26 lutego 1925 roku Cyryl Ratajski, Minister Spraw Wewnętrznych, wydał rozporządzenie o przyjęciu kobiet do służby w policji. Zlecił również Komendzie Głównej przeprowadzenie rekrutacji i zorganizowanie kursów dla kandydatek chcących wstąpić do tej formacji mundurowej. Pierwszy 3-miesięczny kurs rozpoczął się już 15-kwietnia, a ukończyło go 30 pań. 25 z nich przydzielono do Urzędu Śledczego m. st. Warszawy, w którym utworzono kobiecą Brygadę Sani...
Czytaj więcej...

Rocznica na dziś: pierwsza wzmianka o Kaszubach

-
Obraz
W 2004 r. po raz pierwszy obchodzono Dzień Jedności Kaszubów (Dzéń Jednotë Kaszëbów), na pamiątkę pierwszej pisemnej wzmianki o Kaszubach z 1238 r. W związku z nadaniami dla Joannitów, papież Grzegorz IX 19 marca 1238 r. wydał specjalną bullę. Potwierdzał w niej nadanie im Starogardu przez Bogusława I władcę Kaszub („duce Cassubie”) i jego syna Bogusława II oraz ich następców.  Od tego momentu zauważalne jest, że pomorscy Gryfici oficjalnie tytułowali się książętami Kaszub lub Kaszubów aż do 1637 r., kiedy to zmarł ostatni przedstawiciel tej dynastii. Nazwę Kaszuby, można by rzec, wprowadził od do obiegu zakon dominikanów. Na terenie od Słupska oraz być może Tczewa i Gdańska na wschodzie, po Greifswald i Pasewalk na zachodzie utworzył tzw. kontratę kaszubską¹. Mapa administracyjna północnych Niemiec z 1897 r. Gerard Labuda zauważył, iż nazwa ta pojawiła się w chwili, gdy mieszkańców terenów nadmorskich (czyli w przybliżeniu całego współczesnego polskiego Pomorza) przestano okr...
Czytaj więcej...

To była jedyna kobieta wśród cichociemnych

-
Obraz
To jedna z tych postaci, której życie jest gotowym scenariuszem filmu. Była legendą w konspiracyjnym świecie okupowanej Polski. Emisariuszka poszukiwana bez przerwy przez Niemców, nigdy nie została przez nich złapana. Dziś mija 116 rocznica jej urodzin. Młodość Elżbieta Zawacka przyszła na świat 19 marca 1909 r. w Toruniu urodziła się Elżbieta Zawacka jako jedna z siedmiorga dzieci Władysława i Marianny z d. Nowak. Ojciec był podoficerem w pruskiej armii, potem pracował jako urzędnik w sądzie. Elżbieta języka polskiego zaczęła się uczyć dopiero w wieku 11 lat, ponieważ od 1887 r. obowiązywał w zaborze pruskim zakaz jego używania, a poza tym Władysław był inwigilowany przez władze, ale raczej z czystych podejrzeń o działania przeciwko zaborcy. Ukończyła niemiecką Szkołę Średnią dla Dziewcząt w Toruniu, a następnie Miejskie Gimnazjum Żeńskie. W 1931 r. uzyskała absolutorium na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskim i rozpoczęła pracę jako nauczyciel matematyki i ...
Czytaj więcej...

Nowe badania człowieka z Altamury

-
Obraz
Człowiek z Altamury jest najbardziej kompletnym szkieletem neandertalczyka, jaki kiedykolwiek znaleziono. Jego wiek szacuje się na ok. 130 do 170 tys. lat. Odkryto go w 1993 r. Do tej pory znajduje się  in situ w Jaskini Lamalunga, uwięziony w studni na głębokości kilku metrów. Za życia musiał do niej najzwyczajniej wpaść i umrzeć z głodu. Szkielet nie został jak dotąd wydobyty, gdyż na przestrzeni tysięcy lat podlegał zjawiskom krasowym zachodzącym w jaskini. W latach 2017-2020 włoskie Ministerstwo  Edukacji, Uniwersytetów i Badań Naukowych sfinansowało projekt badawczy pod kierunkiem badaczy: Jacopo Moggi Ceechi z Uniwersytetu Florenckiego, Damiano Marchi z Uniwersytetu w Pizie oraz Giorgio Manzi z Uniwersytetu La Sapienza w Rzymie. Z zastosowaniem sondy wideoskopowej zbadano dokładniej uzębienie neandertalczyka. Ponieważ miał tzw. zęby mądrości, wiek osobnika przybliżono jako dojrzały, ale nie bardzo podeszły. W ciągu życia utracił dwa zęby. Dzięki użyciu przenośnego apara...
Czytaj więcej...

Rocznica na dziś: przeniesienie stolicy Polski z Krakowa do Warszawy

-
Obraz
Początki Warszawy sięgają XIII w. W poł. XIV w., gdy powstało księstwo warszawskie, Warszawa stała się siedzibą książęcą oraz ważnym ośrodkiem sądownictwa i administracji. Jej znaczenie wrosło dopiero po 1413 r., kiedy to  mazowiecki Janusz I Starszy przeniósł do niej stolicę swojego księstwa. Istniejący w tym miejscu gród w poł. XIV w. zyskał formę ceglanego zamku. Od tego czasu był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany, dostosowywany jednocześnie do potrzeb dworu książęcego a potem królewskiego, administracji państwowej (jako miejsce obrad sejmu czy senatu) i ogólnie funkcji reprezentacyjnych. Tak było pod koniec panowania Zygmunta Augusta, który rezydował w zamku w okresie od końca 1568 r. do 1572 r.,gdy opuścił go krótko przed swoją śmiercią. W 1596 r. Warszawa stała się już na dobre stolicą Polski ze względu na stałe przeniesienie do zamku królewskiego siedziby dworu i administracji państwowej przez Zygmunta III Wazę.
Czytaj więcej...

Początek Nowego Roku w dawnych wiekach czyli co kraj to inny dzień

-
Obraz
 Tradycja żegnania starego i witania nowego roku w tym samym czasie na całym świecie sięga dopiero przełomu XIX i XX w. We wcześniejszych wiekach nowy rok witano zazwyczaj na wiosnę, choć nie było to regułą. Świętowanie rozpoczęcia Nowego Roku sięga głębokiej starożytności. Narodziło się ono już u starożytnych Sumerów, przed ok. 2350 r. p. n. e. Wiązało się ono ze świętem zagmu, podczas którego lokalne bóstwo opiekuńcze miasta potwierdzało swoje prawo do władzy. Z czasem ewoluowało do najważniejszego święta państwowego w Babilonii - akitu. Posiadało ono rolnicze korzenie - obchodzone na wiosnę, podczas pory deszczowej, miało zapewnić urodzaj. Odprawiano wówczas przez kilka dni wiele rytuałów, np.  władca przechodził rytuał upokorzenia - najwyższy kapłan policzkował go, a ten tracił panowanie na trzy dni. Po tym czasie odkupywał swoje winy, a dla poddanych organizował huczne zabawy. Gliniana tabliczka z końca I tys. p. n.e., odkryta w 1848 r. Zawiera opis święta Akitu odbywając...
Czytaj więcej...