Kolejne dzieło sztuki Neandertalczyków

Dotychczas uważano, iż Neandertalczycy zaczęli tworzyć abstrakcyjną sztukę pod wpływem kontaktów z homo sapiens. Nowe znalezisko z czasów przed migracji homo sapiens do Europy rzuca nowe światło na tę kwestię.

Większość dzieł sztuki z epoki kamienia z terenu Europy jest przypisywana homo sapiens a nieliczne Neandertalczykom, np. malowidła naskalne w jaskiniach z terenu Hiszpanii liczące sobie 64 tys. lat. Znaleziona w 2017 r. kość jelenia olbrzymiego w tzw. Jaskini Jednorożca (niem. Einhornhoehle) w górach Harz w Niemczech sugeruje, iż ten wymarły gatunek ludzki miał własne tradycje w tworzeniu abstrakcyjnych wzorów.

Wyniki badań opublikowano na łamach "Nature Ecology & Evolution". Artefakt poddano datowaniu metodą C ¹⁴ i ustalono, iż liczy sobie 51 tys. lat co oznacza, że powstała 10 tys. lat przed przybyciem homo sapiens do Europy. Ozdobiony jest systematycznie wyżłobionymi liniami, ułożonymi we wzór przypominający jodełkę - badacze uważają, że kryła się za nim nieznana bliżej idea ważna w zbiorowości, w której ją używano.

Przeprowadzono również eksperyment mający na celu ustalić, w jaki sposób wzór mógł zostać wykonany. Użyto w nim kości krów. Stwierdzono, iż kość musiała raz lub dwa razy zostać wygotowana w celu zmiękczenia a wzór na niej wyżłobiony z użyciem krzemienia.

Wejście do Jaskini Jednorożca/ fot. Michael Fiegle/ CC BY-SA 3.0
Pierwsze wykopaliska przeprowadzono tu w latach 80. Stwierdzono wówczas, że jaskinia była zamieszkiwana przez Neandertalczyków.

W starszych opracowaniach poświęconych m. in. pradziejom czy antropologii fizycznej Neandertalczyków przedstawiano jako krzepkich jaskiniowców, nieco ociężałych umysłowo. Jest to najpewniej obraz nieprawdziwy, a zapewne w przyszłości nowe odkrycia udowodnią, niż w niczym nie ustępował kuzynowi homo sapiens a nawet  nie tylko przejmował od niego ale i sam przekazywał mu swoje idee.

Bibliografia:

1, Neandertalskie dzieło sztuki sprzed 51 tys. lat, "Dziennik Naukowy" z dnia 7 lipca 2021 r., https://dzienniknaukowy.pl/planeta/neandertalskie-dzielo-sztuki-sprzed-51-tys-lat (dostęp 8 lipca 2021 r.)

2, Zdziebłoswki S., Neandertalczyk tworzył sztukę naskalną ponad 64 tys.lat temu, "Nauka w Polsce"z dnia 26 lutego 2018 r., https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C28414%2Cneandertalczyk-tworzyl-sztuke-naskalna-ponad-64-tys-lat-temu.html (dostęp 8 lipca 2021 r.)